با توجه به روند رو به رشد فعالیت کسب و کارها و ایجاد فضای شدید رقابتی، شناخت پرسونای مخاطب امری ضروری تلقی می‌شود. پرسونای مخاطب در حقیقت نماینده‌ی ویژگی‌های مشتریان ایده‌آل یا بالقوه‌ی شما و هم‌چنین حاصل از اطلاعات واقعی به دست آمده از مشتریان فعلی شما در روند تحقیقات بازار است. برای ترسیم پرسونای مخاطب، باید اطلاعات دقیقی از خصوصیات دموگرافیک، الگوهای رفتاری، اهداف و انگیزه‌های مخاطبان خود در دست داشته باشید.

اهمیت شناخت صحیح پرسونای مخاطب

پیش از هر چیز، شناخت پرسونای مخاطب در استراتژی برندینگ و خلق هویت برند نقشی تعیین‌کننده دارد. به عبارتی دیگر، اگر بدانید مخاطب شما چه ویژگی‌هایی دارد، می‌توانید بهترین و متناسب‌ترین پیام را با لحن متناسب، به بهترین روش و در زمان مناسب به گوش مخاطبان هدف برسانید. در غیر این‌صورت احتمال از دست دادن مشتری بسیار زیاد است. همچنین، داشتن شناخت صحیح از پرسونای مخاطب به شما این امکان را می‌دهد که در کلیه‌ی فرآیندهای سازمان از جمله بازاریابی، به ساختار یا دیدگاهی جدید و مناسب دست یابید. شناسایی پرسونای مخاطب در اختصاص منابع مانند زمان و هزینه، خلق ایده برای بهبود محصول یا خدمت متناسب با نیاز مشتریان، به‌کارگیری بهترین استراتژی تولید محتوا، انتخاب بهینه‌ی نوع و کانال‌های ترویج و تبلیغ محصولات است. در نتیجه، علاوه بر صرفه‌جویی در هزینه‌ها، با جلب رضایت بیش‌تر مخاطبان و جذب آن‌ها از طریق تلاش در حل مشکلات و رفع نیازهای آنان، می‌توانید Lead و مشتریان راغب بیش‌تری تولید کنید. سپس استراتژی‌های متناسب را برای تبدیل Lead به مشتری به کار گرفته و درنهایت از آنان مشتری وفادار بسازید. در این حالت، علاوه بر افزایش در نرخ بازگشت سرمایه (ROI)، توانسته‌اید حجم عظیمی از اعتماد را در مشتریان خود ایجاد کنید و تجربه‌ی ارزشمندی از خرید محصول خود برای آنان خلق کنید.

شناسایی پرسونای مخاطب در دیجیتال مارکتینگ به علت گستره‌ی مخاطبان از  اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. انتخاب نوع و نحوه طراحی دارایی‌های دیجیتال یک کسب و کار مانند وب‌سایت و شبکه‌های اجتماعی تا حد بسیاری به پرسونای مخاطب وابسته است. برای مثال، کسب و کارهایی که بدون توجه به مخاطبان هدف خود، پیام یکسانی را برای تعداد زیادی از افراد ارسال می‌کنند و یا محتوای شبکه‌های اجتماعی آن‌ها با مخاطب هدف‌شان متناسب نیست، نه تنها شناختی از پرسونای مخاطب ندارند، بلکه از هوش هیجانی نیز جهت درک احساسات و نیازهای مخاطب خود بهره نمی‌گیرند. در نتیجه، حتی اگر کیفیت محتوا بالا باشد، نمی‌تواند نظر مخاطب را به خود جلب کند. بنابراین سازمان در این حالت علی‌رغم صرف هزینه‌های گزاف برای تبلیغات و تولید محتوا ، بازدهی مناسبی دریافت نخواهد کرد.

نکته قابل توجه این است که پرسونای مخاطب نسبت به زمان قابل تغییر بوده و هرگز ثابت نیست. هرچه شناخت بیش‌تری نسبت به مخاطبان هدف خود پیدا کنید و عوامل جدیدی که در آنان انگیزه ایجاد می‌کنند را بیابید، می‌توانید به تعریف دقیق‌تر و به‌روزتری نسبت به مشتریان و بازار هدف خود دست پیدا کنید.

مراحل ایجاد پرسونای مخاطب

هر کسب و کار بسته به صنعت و نوع فعالیت خود می‌تواند چند پرسونای مخاطب داشته باشد. ابتدا بهتر است مخاطبان را به دسته‌های بزرگ‌تر و کلی‌تر تقسیم کنید و سپس برای هر دسته به صورت جداگانه وارد جزییات شوید. به عنوان مثال، در یک شرکت تولیدی، می‌توانید خریداران نهایی را از نظر تعداد خرید به دو دسته‌ی خُرد و عمده تقسیم کنید. سپس دسته‌ی اول خریداران را با توجه به جنسیت تفکیک کرده و به همین ترتیب هر گروه از مخاطبان را با جزییات بیش‌تری تعریف کنید. در ادامه می‌توانید با برخی از مواردی که در شناسایی پرسونای مخاطب به شما کمک می‌کنند، آشنا شوید:

• خصوصیات دموگرافیک و اطلاعات شخصی مانند جنسیت، سن، میزان تحصیلات، موقعیت جغرافیایی، وضعیت تاهل و تعداد افراد خانواده
• علایق، تفریحات و مهارت‌ها
• دغدغه‌ها و نگرانی‌های روزمره
• اهداف و آرمان‌ها در زندگی
• عنوان شغلی و تخصص
• سطح درآمد و قدرت خرید
• میزان و نحوه‌ی ارتباط با دوستان و آشنایان
• میزان صرف وقت در دنیای دیجیتال
• وب‌سایت یا شبکه‌های اجتماعی مورد علاقه
• میزان تسلط به زبان‌های خارجی
• متوسط میزان مطالعه در هفته
• متوسط میزان تماشای تلویزیون در روز
• میزان تمایل به خرید و عوامل اثرگذار در انتخاب محصول یا خدمت شما
• چالش‌ها، نگرانی‌ها و عوامل بازدارنده هنگام خرید

در صورتی‌که کسب و کار خود را آغاز کرده‌اید، برای یافتن این اطلاعات و شناسایی پرسونای مخاطب، می‌توانید به داده‌های موجود درباره‌ی مخاطبان در ابزارهایی مانند گوگل آنالیتیکس مراجعه کرده و به دیدگاهی نسبی از برخی از خصوصیات دموگرافیک مانند موقعیت جغرافیایی و دیگر اطلاعات مانند کانال‌های ورودی، بیشترین کلیک‌ها یا بیش‌ترین نرخ تبدیل، که در واقع می‌تواند جذاب‌ترین قسمت وب‌سایت و نماینده‌ی بخش مورد علاقه‌ی مخاطبان باشد، دست پیدا کنید. در غیر این صورت می‌توانید با تحلیل و بررسی دارایی‌های دیجیتال رقبا و رصد کردن مخاطبان و نحوه‌ی تعامل آنان با رقیب، به دیدگاهی کلی درباره‌ی مخاطبان دست یابید.

شما می‌توانید برای پیشی گرفتن از رقبا، رشد کسب و کار و افزایش سودآوری خود، انجام تحقیقات بازار و شناسایی پرسونای مخاطب خود را به آژانس دیجیتال مارکتینگ ماکان برون‌سپاری کنید.

 منبع: آژانس دیجیتال مارکتینگ ماکان